In 2012 heeft TechRepublic een “geek reading list” online gezet, 75 boeken die je als “geek” gelezen zou moeten hebben. In 2012 heb ik daar mijn eerste (en tot nu toe enige) bijdrage op dit blog in de categorie “boeken” aan gewijd: link. Ik heb een flinke tijd regelmatig in de bibliotheek naar deze boeken gezocht en natuurlijk zijn een (groot) aantal niet beschikbaar. Misschien moet ik maar eens online wat gaan reserveren.

In ieder geval, ik was op zoek naar boek(en) van Stephen Hawking. Op deze lijst staat namelijk ook “a brief history of time”. Ik zie die zo niet terug, maar wel een Nederlandse vertaling door Ronald Jonkers met de titel “Het Heelal”. Dat klinkt heel anders dan “een korte geschiedenis van de tijd”, maar nu ik een eerste inkijk-exemplaar op de site van BOL bekijk zie ik dat het wel degelijk hetzelfde boek is. Het is beschikbaar in dBieb, dus ik ga op zoek. Ik liep in het begin altijd naar boven (en dan nog een verdieping omhoog) en dacht dan, dit is toch een stuk kleiner dan in de Beurs…. Ik had even het filmpje wat ze gemaakt hebben voor de verhuizing moeten kijken, want dan had ik kunnen zien wat er nog meer is. Als je binnenkomt ga ik nu wel eens naar links, omdat linksachter alle “spannende boeken” (thrillers, actie) staan. En in het filmpje zie je op 0:40 hoe iemand achterin een heel eind nog kan lopen (dat deel is nu ook gevuld met allemaal boeken) en op 0:55 je in de ruimte komt waar het boek van Stephen Hawking stond;

Eigenlijk was dat het tweede boek wat ik vond, het eerste boekje was het boek met de titel “Simpelweg Hawking!” van Rüdiger Vaas. Bedoeld om de materie voor scholieren wat behapbaarder te maken. Die dus ook meteen maar meegenomen. En dus het boek “het heelal” met als korte omschrijving “weergave van het onderzoek naar het heelal, met als uitgangspunt twee natuurkundige theorieën, de algemene relativiteitstheorie en de kwantummechanica.

Op de MAVO heb ik natuurkunde en scheikunde laten vallen (net als Frans), medescholieren die voor hun vervolgopleiding naar de MTS gingen hielden deze vakken wel. Hoewel ik eerst meer de economische kant uitging (opleiding Accountancy), bedrijfseconomie en bedrijfsadministratie me goed bevielen, was en is mijn interessegebied breed. Op de HAVO-MBO wat meer met computers bezig (dBase III of IV), biologie was een leuk vak, wiskunde B ging ook prima. Uiteindelijk geslaagd op de HTS voor Hogere Informatica.

Zaken die voor mij als programmeur en mens “vast” lijken te staan, blijken in werkelijkheid toch anders te kunnen zijn. Ik blijf het vreemd vinden dat gezegd wordt dat als je een tweeling hebt en één daarvan in een raket een lange ruimtereis gaat maken en na twee jaar terug komt, hij jonger is dan de tweelingbroer die op aarde is gebleven (die tweeling in de raket moet dan wel zo rond de snelheid van het licht vliegen). Op deze site wordt het ook nog kort uitgelegd (goed voorbeeld van GPS en de satellieten): link.

Hetzelfde geldt voor de kwantumtheorie. Als programmeur heb je geleerd wat het binaire stelsel is (wat computers intern gebruiken), daarbij heeft een bit de waarde 0 of 1. In de kwantumtheorie wordt gezegd dat die bit zowel de waarde 0 als 1 heeft. Het nare hiervan is dat op het moment dat ik ga kijken wat de waarde is, dat invloed heeft op de uitkomst van de waarde. Dan zie ik een 0 of een 1. Maar voordat ik ging kijken kon het bit een andere waarde hebben. Toch wordt er aan kwantumcomputers gewerkt en wordt ook gezegd dat als zo’n ding werkt de huidige encryptiemethoden niet meer veilig zijn.Bij het Technisch Weekblad spreken ze trouwens over quantumcomputers: link.

In het boek van Stephen Hawking komt dit natuurlijk ter sprake. Zo ook dat het heelal nu nog steeds aan het uitdijen is, de big-bang, het “begin” van het heelal. Ook zwarte gaten. Eigenlijk een verkeerde naam, want bij een gat denk ik aan een holte. Een zwart gat is echter een ster met zoveel zwaartekracht, dat alles daar naartoe getrokken wordt. Ook licht. Op zich best verontrustend zo’n ding. In het boek komt echter naar voren dat zwarte gaten zichtbaar zijn doordat er deeltjes op “de rand” van het zwaartekrachtveld ontsnappen (en andere niet) en je zwarte gaten daardoor zichtbaar kunt krijgen. Ook komt Stephen met de conclusie dat deze zwarte gaten uiteindelijk “oplossen”. Natuurkundigen hebben hier hun twijfels bij, want als iets oplost, dan ben je alle zaken die “in” (of eigenlijk op) het zwarte gat gevallen zijn kwijt. En dat is iets wat in de huidige wetten niet mogelijk is. Als je brandstof “verbrandt” geeft het warmte af. Als je fietst en daarmee calorieën verbrandt zet je dat om in beweging. “Iets” verdwijnt niet zomaar, het wordt omgezet in “iets” anders.

Dat tijd relatief is en niet “vast”, daar kan ik me op zich wel wat bij voorstellen. Want volgens mij heb je ook nog iets als de “persoonlijke tijdsbeleving”. Vroeger, toen ik klein was, dan duurde het altijd weken voordat je jarig was en je verjaardagsfeestje kon geven. Op een bepaald moment in je leven geeft iets of iemand een zwieper aan jouw interne klok en gaat alles dubbel zo snel. Want het voelt alsof ik 3 maanden geleden “alweer” 41 jaar werd, maar over 2 maanden en 17 dagen word ik alweer 42…. Hetzelfde geldt voor de uitjes, zo staat het concert van Elton John, Bon Jovi en Concert at Sea op de planning, woesh, het is alweer voorbij. Maar toen ik zaterdagmorgen in Middelburg in het zonnetje zat te wachten, wat aantekeningen zat te maken en eigenlijk zat te wachten tot ik 11.00 uur richting de parkeergarage zou lopen, toen tikte de tijd langzamer voor mijn gevoel.

In ieder geval, het was interessant om deze boeken te lezen, mijn algemene kennis is weer wat uitgebreid, maar daar laat ik het verder bij 😉