Op 25 september ging ik rond 19.40 uur richting de Bidler in Wergea, deze avond ga ik het openluchtspel bekijken. Een openluchtspel wordt meestal op één locatie gehouden, waarbij het publiek op een tribune zit en de spelers op het toneel het verhaal vertellen. Deze avond is het echter helemaal anders. Bij de entree krijg ik mijn toegangskaart en een bonnetje, de blauwe kleur geeft aan dat ik op de 2e praam kan instappen en het is een consumptiebon voor na de voorstelling. Ook krijgen we een oude papierrol, met een stukje lak vastgeplakt, met daarin het programma en lijst van spelers, technische ploeg, etc. Ik kan nu nog even thee of koffie halen (wat ik ook doe), om 20.00 uur gaan we los.
Op een groot scherm op de Bidler wordt de trailer weergegeven, als het goed is ook hier nog te bekijken: https://www.facebook.com/watch/?v=2628853333827055
Op buienradar zien we een regenfront wat eraan komt, maar dat zal ons pas rond 23.00 uur bereiken, dus het lijkt erop dat we het droog houden. Om 20.00 uur wordt uitgelegd hoe het deze avond werkt. Op basis van de kleur van onze toegangsticket worden we verdeeld over 3 pramen. Per groep lopen we daar naartoe, nadat we een koptelefoon hebben gekregen. Die doen we op en gaan in de praam zitten. De koptelefoon doet het goed, ietsje te goed, want de muziek waar we naar luisteren is irritante/vervelende klassieke pianomuziek, totaal niet mijn smaak. Ik snap dat we niet hele hippe muziek kunnen draaien omdat het verhaal zich rond 1632 afspeelt, maar het had wel iets publieksvriendelijker gemogen.
De pramen vertrekken, de lampjes branden aan de Kleine Buren, veel huizen hebben buiten kaarsen branden, het ziet er allemaal prachtig uit in het donker. Lysbeth van Wijngaarden is buiten wol aan het spinnen, we gaan vervolgens de bocht om richting het nieuwbouwplan. Zo nu en dan spreekt Hendrik Fridsma door de koptelefoon en vertelt het verhaal van de boeren en vissers aan de Wargaastermeer, waar elke herfst bij noodweer een boerendochter in het meer verdronk. Vervolgens komt Paulus Janz. Kley (link) die het gebied wil inpolderen. De vissers zijn daar natuurlijk niet blij mee, maar uiteindelijk komen de boeren en vissers overeen dat het toch moet gebeuren.
Onderweg krijgen we verschillende scenes te zien. Onder het lage bruggetje naar Eagum door, waar een begrafenisstoet overheen loopt. De danseressen op een plateau in het water. Het projecteren van beelden op de silo van de familie Stelwagen. Het openstaande raampje in de stal van de familie Stelwagen waaruit de dochter haar kamer ontvlucht is. Het prieel waar Paulus Janz. spreekt met de burgemeester. De toespraak bij de brug waarbij uiteindelijk iemand door een kanonsschot overlijdt. Daarna een rad waarmee het water weg gemalen wordt. De kerk van Eagum die in de fik staat (ik had het schaalmodel wat er stond al gezien toen ik mijn ronde op de racefiets door Gaasterland gereden heb). En uiteindelijk onder het bruggetje van Eagum waar alle spelers staan en ze het applaus van het publiek ontvangen. Daar voel ik even een paar druppen, maar gelukkig blijft het daarbij.
En zo varen we weer terug naar Wergea, bij Domwier langs, Narderbuorren, Hilleburen waar Lysbeth nog aan het spinnen is (maar de boel nu ook gaat afsluiten), want het begint nu langzaam maar zeker wat meer te druppen. Bij aankomt in Wergea kunnen we de koptelefoon in een bak neerleggen en teruglopen naar de Bidler om in de tent nog een drankje te halen. Als we binnen zijn begint het ineens te hozen, gelukkig zijn wij (en de spelers) onder dak!
In totaal zijn we een kleine 2 uur onderweg geweest. In het donker door de vaarten. Onder een aantal (lage) bruggen door. Een beetje je oriëntatie kwijt raken. We zien in de verte de lampen van Leeuwarden en de Achmea-toren en de blauwe zwaailichten van een ambulance of politie-auto die over de A32 rijdt. “Bliksem” door de constructie die op de boot zit (die zo nu en dan naar beneden gehaald wordt om onder de brug door te kunnen varen). En groot respect voor de spelers die in dit koude, herfstige weer hun scenes spelen en dan ook nog eens in een flink tempo moeten zorgen dat ze weer op tijd op de volgende locatie staan. Als er een scene is wordt de tekst 2x afgespeeld. Ik vroeg me af waarom dat nodig is, want dat leek me een beetje overbodig? Omdat de spelers geen oortje in hebben en dus niet kunnen horen welke tekst wij horen wordt er (zoals de recensie van de Leeuwarder Courant zegt) met grote gebaren geacteerd. Dat maakt het soms een beetje lachwekkend omdat de tekst bij ons al afgelopen is, maar de acteurs nog naar elkaar aan het roepen zijn. En in enkele gevallen wordt er muziek gespeeld door de tekst van Hendrik heen. Dat doet me meteen aan de Rijdende Rechter denken. Daar heb je ook dat mr. John Reed aan komt rijden, hij de mensen een hand geeft en iemand die de beelden en het geluid monteert er een vet irritant luid muziekje onder monteert, waardoor je niet meer kunt verstaan wat de mensen zeggen. Voorbeeld: link. Dit fragment, vanaf 8.13. Vertel mij maar eens hoe die eerste mevrouw in de rij heet. Ik heb geen idee. De oudere mensen op de bank achter mij snappen daardoor niet wat er nu gebeurd is.
Maar goed, dat zijn details, geweldig hoe de Kulture Kommisje en it Iepenloftspul Wergea dit spektakel op poten hebben gezet. Wat een lijst met spelers. En met andere mensen “er omheen” die ook meegeholpen hebben. Een waardig opvolger van “de Suvering”!